Claire Morgan 29/11/2023 Bocs Sebon Joe
Bydd rhai ohonoch yn ymwybodol o Ddatganiad yr Hydref a gyhoeddwyd ar 22 Tachwedd 2023.
Mae’r Datganiad yn dweud ar beth mae Llywodraeth y DU yn mynd i wario ei harian.
Fe’i gosodir gan Ganghellor y Trysorlys.
Y Canghellor yw Jeremy Hunt.
Yn ôl Papur Newydd yr Independent mae yna enillwyr a chollwyr i’r gyllideb hon
Winners and losers from Jeremy Hunt’s autumn Budget (msn.com)
Yr enillwyr oherwydd toriadau treth yw:
• Y rhai mewn gwaith cyflogedig.
• Pensiynwyr.
• Hunan-gyflogedig.
• Tafarndai a busnesau bach.
Y collwyr fyddai:
• Y rhai ar fudd-daliadau’r wladwriaeth.
• Cynghorau a defnyddwyr gwasanaethau’r cyngor.
• Perchnogion tai cyfoethog.
Mae Newyddion y BBC yn adrodd y bydd Cymru’n cael 1.2 biliwn o bunnoedd yn ychwanegol dros ddwy flynedd.
Autumn Statement: What does it mean for Wales? – BBC News
Dywed Llywodraeth Cymru na fydd hyn yn talu am chwyddiant.
Ac mae hyn yn golygu mewn termau real y bydd ganddynt lai i’w wario ar wasanaethau cyhoeddus.
Dywed Jeremy Hunt ‘Cynllun ar gyfer sefydlogrwydd, cynllun ar gyfer twf a chynllun ar gyfer gwasanaethau cyhoeddus yw hwn.’
Dywedodd Gweinidog Cyllid y Blaid Lafur, Rebecca Evans, ei bod yn siomedig ac ‘nad yw’n dod yn agos at lenwi’r bwlch yr ydym wedi’i nodi yn y ddarpariaeth gwasanaethau cyhoeddus’.
Mae Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford wedi dweud y bydd cyllideb llywodraeth Cymru werth 1.5 biliwn yn llai nag oedd yr adeg hon y llynedd.
Dywed yr OBR (Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol) y bydd toriad o 19 biliwn o bunnoedd mewn gwariant cyhoeddus.
Mae newyddion Channel 4 yn dweud mai dyma’r union swm o arian fydd yn talu am gost y toriadau treth.
Mae Jeremy Hunt wedi dweud mai rhan o’r rheswm am y toriadau treth yw rhoi mwy o reswm i bobol gael gwaith.
Nid oes gan Pobl yn Gyntaf Cymru Gyfan unrhyw duedd wleidyddol.
Ond fel person â phrofiad fyw, rwy’n gweld mae yna beryglon posibl o safbwynt polisi, sydd angen i ni fod yn ymwybodol ohonynt.
Er enghraifft, mae mwyafrif ein haelodau yn perthyn i ddau o’r categorïau ‘collwyr’.
Mae hyn yn doriadau i fudd-daliadau a thoriadau i wasanaethau cyhoeddus.
Mae llawer o’n haelodau’n dibynnu ar fudd-daliadau’r wladwriaeth.
Nid oherwydd eu bod yn dymuno, ond oherwydd:
• Nid yw llawer o aelodau yn barod am waith.
• Ni fydd llawer o gyflogwyr yn rhoi cyfle i bobl ag anableddau dysgu yn y gweithle.
• Nid oes digon o gymorth yn y gwaith.
Rhannodd un o’n haelodau ag anabledd dysgu bryderon â mi ynghylch honiadau y gallai Llywodraeth y DU ymchwilio i gyfrifon banc y rhai sy’n hawlio budd-daliadau.
DWP plan to snoop on benefit claimants’ bank accounts will hurt disabled people (bigissue.com)
Mae’n debyg bod hyn er mwyn sicrhau bod gan y rhai sy’n hawlio budd-daliadau wir hawl iddynt.
A’u bod yn hawlwyr dilys.
Mae hyn yn peri pryder i mi am ddau reswm.
Yn amlwg, mae gallu edrych i mewn i gyfrif banc person yn doriad mawr o breifatrwydd.
A gall neges y ‘clamp budd-dal’ pardduo pobl ar fudd-daliadau yng ngolwg y cyhoedd.
Mae hyn yn cynnwys hawlwyr dilys fel ein haelodau.
Pan gyflwynwyd Asesiadau PIP yn 2012 roedd cynnydd mewn troseddau casineb tuag at bobl anabl.
Mae yna fyth hefyd fod ‘sgroungers ar fudd-daliadau’ yn rheswm mawr bod y DU yn brwydro am arian.
A bod y gweithiwr yn cynnal hyn.
Mae hyn yn golygu bod gwrthdaro budd-daliadau yn boblogaidd ymhlith llawer o bleidleiswyr sy’n gweithio.
Mae’n iawn na ddylai unrhyw un nad oes ganddo hawl i fudd-daliadau’r wladwriaeth eu cael.
Ond ni ddylai pobl ag anableddau dysgu gael eu cynnwys yn y clamp hwn.
Mae angen i ni wneud yn siŵr bod ein haelodau yn cael eu hamddiffyn.
Os yw’r wladwriaeth eisiau i bobl ag anableddau dysgu weithio a’u bod am wneud i waith dalu, yna mae angen iddynt ddarparu’r gefnogaeth a’r hyfforddiant sydd eu hangen ar bobl ag anableddau dysgu i lwyddo yn y gweithle.
Mae’r wladwriaeth wedi methu pobl ag anableddau dysgu mewn cyflogaeth.
Gorfodi llawer o bobl i fod heb ddewis ond dibynnu ar fudd-daliadau’r wladwriaeth.
Mae’n hanfodol nad yw pobl ag anableddau dysgu yn cael eu llusgo i mewn i’r naratif ‘scrounger budd-daliadau’.
Mae toriadau i wariant cyhoeddus yn mynd i gael effaith wirioneddol ar ein haelodau oherwydd eu bod yn fwy tebygol na’r mwyafrif o fod angen gwasanaethau cyhoeddus.
Mae hyn oherwydd eu bod yn gaeth o fewn system sy’n eu gorfodi i fod yn ddibynnol ar y wladwriaeth.
Ac i fyw mewn tlodi.
Bydd Pobl yn Gyntaf Cymru Gyfan yn cadw llygad barcud ar y sefyllfa hon.
A byddwn yn gweithio gyda phartneriaid Hawliau Dynol i weld beth y gall ei wneud i amddiffyn ein haelodau.
Mae’r gwaith hwn yn gadarn ar ein radar.
Mae gennyf rai syniadau ar sut i fwrw ymlaen â hyn.
Byddwn yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i chi am ein cynnydd.
Buddugoliaeth i Hunan-Eiriolaeth.